AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun baş elmi işçisi,
Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü,
AMEA-nın professoru, filologiya elmləri doktoru Salidə Şəmməd qızı Şərifovanın
“Leyla Əliyevanın poetik dünyası” adlı monoqrafiyası
“Elm və təhsil” nəşriyyatında
işıqüzü görüb.
Monoqrafiya AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi Şurasının 28 mart 2024-cü il tarixli 2 saylı qərarı ilə çapa tövsiyə olunub. Monoqrafiya fərdi iş planı kimi 2022-2023-cü illərdə AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun baş elmi işçis S.Şərifova tərəfindən yerinə yetirilmişdir.
“Sənətkarın elmi pasportu seriyası”nın 51-ci nəşri olan monoqrafiyanın rəyçiləri Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Türk xalqları ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Məmməd Əliyev, Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Vüqar Əhməd və Azərbaycan Texniki Universitetinin “Ziya” qəzetinin baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Müşfiq Çobanovdur.
Monoqrafiyada Leyla Əliyevanın şeirlərinin rus dilindən Azərbaycan dilinə, türk, rus, belarus və ukrayna dillərində, həmçinin Şərq və Qərb dillərinə tərcümə edilərək təqdim edilməsinin əsas səbəblərinə aydınlıq gətirilir. Şeirlərə dünya dillərində mahnılar bəstələnməsi tədqiq edilir. Leyla Əliyevanın poeziyasının qaynaqlarına nəzər salınır. Şairənin poetik nümunələrinin mövzu müxtəlifliyinə və rəngarəngliyinə aydınlıq gətirilir. Leyla Əliyevanın bədii yaradıcılığının problematikası geniş şəkildə əks etdirir. Monoqrafiyada şairənin yaradıcılığında heca vəzninə, sərbəst şeir şəklinə, həmçinin Avropa ədəbiyyatında formalaşan elegiyaya müraciət etməsinin əksini tapması diqqətdən yayınmır. Leyla Əliyevanın poeziyasında doğma insanların bədii obrazları, müəllif “mən”i, lirik qəhrəmanın tərənnümü ilə yanaşı, qadın obrazlarına və körpə dünyasına poetik baxışı və s. əks etdirməsi monoqrafik tədqiqatın elmi yeniliyi kimi maraq doğurur. Monoqrafiyada Leyla Əliyevanın poetik nümunələrinin bədii dilinin və təsvir vasitələrinin işlənmə xüsusiyyətlərinə nəzər salınması, istifadə etdiyi ritorik suallar, monoloq şəklində müraciəti, simvollar, epitet və təşbehlər, bədii təzadlar, metaforlar, sinonimlər, xitab və s. məqamların incələnməsi də diqqətdən yayınmır. Leyla Əliyeva poeziyasının Azərbaycan dilinə çevrilməsi prosesində yaranan tərcümə problemlərinə nəzər salınır. Tərcümə nəticəsində baş verən dəyişikliklərin bədii nümunələrin problematikasında, vəznlərində əks olunması faktına aydınlıq gətirilməsi də maraq doğurur.
Biz də redaksiya heyətimiz adından dəyərli ziyalımız, tanınmış alimimiz, görkəmli Azərbaycan ədəbiyyatşünası, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun baş elmi işçisi, Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü, AMEA-nın professoru, filologiya elmləri doktoru, çox hörmətli Salidə xanım Şərifovanı “Leyla Əliyevanın poetik dünyası” adlə yeni və eyni zaqmanda, olduqca qiymətli bir əsərinin çap olunması münasibətilə ürəkdən təbrik edirik və ona yeni-yeni uğurlar arzulayırıq!..
Hüsniyyə ÇOBANOVA,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
turan.info.az
.