Bu il mayın 4-də görkəmli dövlət xadimi, hüquqşünas, jurnalist Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 150 ili tamam oldu. Ə.Topçubaşovla bağlı “Ziyayi-Qafqasiyyə” qəzetinin 26 iyun 1884-cü il tarixli 11-ci nömrəsində çap olunmuş bir yazının oxucular və tədqiqatçılar üçün maraqlı olacağı şübhəsizdir.
Qeyd edək ki, qəzetin naşiri və sahibi mətbuat tariximizdə öz dəsti-xətti olan Səid Ünsizadə idi.
“Ziyayi-Qafqasiyyə”də Qoridən verilən xəbəri olduğu kimi oxuculara çatdırırıq:
“Qorı Darülmüəllimün Məktəbinin şagirdlərinə bu ildə (1884-cü ildə) imtahanın nəticəsi bu olubdur ki, 35 nəfər şagirdlər çox əla imtahan dutub cümləsinə (Attestat) şəhadətnamə verilübdür.
Bunlardan 13-ü rusdur, 7-i gürcüdür, 4-ü polyakdır və bir yəhudidir və bir ğreqdir və 2 dəxi İslamdır.
Bu islamlardan biri Şuşa şəhrinin bəyzadələrindən Nəsrulla bəy Tahirovdur və biri dəxi Tiflis bəyzadələrindən Əlimərdan bəy Topçubaşovdur”.
Məsələ burasındadır ki, Ə.Topçubaşov haqqında yazanların hamısında onun 1884-cü ildə Tiflis gimnaziyasını qurtardığını yazır.
Biz bu faktı dəqiqləşdirmək üçün tədqiqatçıları diqqətli olmağa çağırmışdıq.
Bu barədə ilk dəfə “Yeni fikir” qəzetinin 24 iyul 1991-ci ildəki 29-cu sayında oxuculara xəbər vermişdik.
Təəssüf ki, tədqiqatçılar o vaxt bu fikrə münasibət bildirmədilər.
Bəlkə, budəfəki retroxəbər Ə.Topçubaşov tədqiqatçılarını düşünməyə məcbur edəcək.
Nazim Nəsrəddinov,
Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi,
Təhsil Nazirliyinin Elmi-Metodiki Şurasının Azərbaycan dili və ədəbiyyat bölməsinin üzvü.
.